استفاده از افزودنی های بتن بخش جدایی ناپذیر صنعت ساخت و ساز است که نقش موثری در کیفیت، کارایی و دوام سازه ها بتنی در طول زمان دارند. مواد کاهنده آب یا روان کننده ها از اصلی ترین افزودنی هایی هستند که در انواع پرژه ها مورد استفاده قرار می گیرند. روان کننده بتن و فوق روان کننده بتن دو نوع از این نوع افزودنی ها هستند که بیشترین کاربرد را دارند. شاید عملکرد آنها در نگاه اول مشابه بنطر برسد اما این دو ماده شیمیایی از نظر ترکیب، اثرگذاری، کاربرد و قیمت تفاوت های چشمگیری دارند. در این مقاله سعی شده است که ۱۰ تفاوت کلیدی بین روان کننده بتن و فوق روان کننده بتن بررسی شده است تا، انتخابی آگاهانه داشته باشید.
۱. ساختار و ترکیب شیمیایی
ترکیبات و مواد شیمیایی بکار رفته نخستین تفاوت این دو افزودنی بتن است. روان کننده بتن از لیگنوسولفونات ها ساخته شده است که از فرآورده های جانبی صنعت چوب و کاغذ به دست می آیند. در مقابل، فوق روانکننده های بتن بر پایه پلیکربوکسیلات ها، نفتالین یا ملامین سولفونات ها هستند که ساختار مولکولی پیچیده تر و کارآمدتری دارند.
این تفاوت ساختاری باعث شده است که فوق روان کننده بتن اثر قوی تری بر روی پراکنده کردن ذرات سیمان داشته باشد و همچنین آب موجود در ملات بتن را تا 30 درصد کاهش دهد.
۲. میزان کاهش آب در بتن
دومین تفاوت را می توان در میزان قدرت کاهش آب دانست. روان کننده بتن 5 تا 10 درصد می تواند آب موجود در اختلاط بتن را کاهش دهد اما این عدد برای فوق روان کننده بتن 20 تا 30 درصد بدون کاهش روانی بتن است. ویژگی کاهنده آب در بتن های پر مقاومت و خودتراکم بسیار مهم است، چرا که نسبت آب به سیمان کمتر، مستقیماً بر مقاومت بیشتر و تخلخل کمتر بتن تاثیرگذار است.
۳. میزان روانی و کارپذیری بتن
روان کننده ها کارپذیری بتن را تا حدودی افزایش می دهند اما این افزایش به اندازه ای است که برای پروژه های معمولی کافیست. اما فوق روان کننده ها روانی بتن را بصورت چشمگیر افزایش می دهد؛ به طوری که اسلامپ بتن از 8 سانت به 25 سانت هم می رسد. به همین دلیل است که فوق روان کننده ها در بتن های خاصی مانند بتن خودتراکم، قطعات پیشساخته با تراکم بالا و آرماتور مورد اسفاده قرار می گیرد. از این رو، فوق روان کننده بتن پمپاژ بتن را برای پروژه های بزرگ یا پروژه هایی که در ارتفاع هستند مانند پل ها، برج ها و … تسهیل می بخشد.

۴. میزان تأثیر بر مقاومت فشاری و دوام بتن
یکی دیگر از تفاوت های اصلی این دو ماده تأثیر آنها بر مقاومت بتن سختشده است. روان کننده بتن مقاومت را تا 10% افزایش می دهد، این در حالیست که فوق روان کننده بتن تا ۴۰٪ مقاومت بتن شاهد را افزایش می دهد. علاوه بر این، افزودن فوق روان کننده به بتن، تخلخل آن را کاهش می دهد که منجر به کاهش نفوذپذیری و افزایش دوام بتن در برابر عوامل مخرب محیطی مانند سولفات ها، یون ها کلر دار و آب می شود.
۵. زمان گیرش بتن
هر دو افزودنی بر زمان گیرش بتن تاثیرگذار است اما شدت آنها متفاوت می باشد. روان کننده بتن گیرش را تا اندازه ای به تاخیر می اندازد اما فوق روان ها طوری طراحی شده اند که گیرش بتن را در شرایط محتلف هوای سرد و گرم بهتر کنترل کنند و نه تنها کیفیت بتن را حفظ می کنند بلکه آن را تا حدی بهبود می بخشند. در نتیجه، فوق روان کننده ها برای کنترل دقیقتر گیرش در شرایط مختلف جوی انتخاب مناسب تر هستند.
برای خرید محصولات بتن شیمی خاتم با 22924145-021 تماس بگیرید.
۶. ماندگاری اسلامپ و روانی بتن
در بتن های آماده یا پروژه هایی که مجبور به حمل بتن برای زمان طولانی تری هستند حفظ روانی و اسلامپ بتن اهمیت زیادی دارد. از این رو باید از روان کننده یا فوق روان کننده بتن بسته به میزان زمان حمل و نقل استفاده کرد. روانکننده ها معمولاً پس از حدود ۴۵ تا ۶۰ دقیقه، افت روانی قابل توجهی دارند. اما فوق روانکننده های نسل جدید (به ویژه پلی کربوکسیلاتی) روانی بتن برای مدت زمان طولانی تر خفظ می کند و حتی تا چند ساعت اسلامپ بتن را حفظ می کنند.
۷. کاربرد در انواع بتن و پروژه ها
روان کننده بتن معمولا در پروژه هایی که به روانی زیاد بتن نیازی نیست مثل بتن های معمولی، کفسازیها و فونداسیونها مورد استفاده قرار می گیرند. اما فوق روان کننده بتن در سازه های مرتفع، پلها، تونلها، قطعات پیش ساخته و بتن های پرمقاومت کاربرد دارد که کیفیت و تراکم بالا در آنها ضروری است.
۸. هزینه خرید و اجرا
شاید در ظاهر، فوق روان کننده بتن گران تر از روان کننده بتن بنظر برسد اما نکته قابل توجه این است که باید به هزینه نهایی دقت کرد. از آنجایی که فوق روان کننده بتن مصرف آب به سیمان را بیشتر از روان کننده بتن کاهش می دهد؛ در بسیاری از پروژه های بزرگ استفاده از فوق روان کننده صرفه اقتصادی بیشتری دارد. اما برای پروژههای کوچکتر یا بتنهای معمولی توصیه ما به شما استفاده از روانکننده بتن است که به مقاومت بالا نیاز ندارند، چرا که گزینه ای اقتصادی تر است.
بیشتر بخوانید: بهترین فوق روان کننده بتن برای مناطق گرم و سردسیر کدام است؟
۹. سازگاری با سیمان ها و افزودنی های دیگر
فوق روانکننده بتن به ویژه پلیکربوکسیلاتی ها با انواع بتن و سایر افزودنی های سازگاری بیشتری دارد. اما روان کننده های بتن ممکن است در ترکیب با برخی از سیمانها، زمان گیرش بیش از حد افزایش یابد یا حتی جداشدگی اتفاق افتد. در نتیجه، انتخاب افزودنی مناسب باید بر اساس نوع سیمان و شرایط اختلاط انجام شود.
۱۰. اثرات زیست محیطی
آخرین تفاوت، تأثیر روان کننده بتن و فوق روان کننده بتن بر محیط زیست است. همانطور که گفته شد فوق روان کننده بتن کاهش بیشتری در مصرف آب و سیمان ایجاد می کند که به صورت غیرمستقیم باعث کاهش انتشار دیاکسیدکربن (CO₂) در تولید بتن میشوند. در مقابل، روان کننده ها چنین اثری ندارند یا تأثیرشان کم است. بنابراین، در پروژههای سبز و پایدار، استفاده از فوق روانکننده بتن گزینه بهتری است.
جدول مقایسه روان کننده بتن با فوق روان کننده بتن
| ویژگیها | روانکننده بتن | فوق روانکننده بتن |
|---|---|---|
| نوع افزودنی | کاهنده آب معمولی | کاهنده آب قوی یا بسیار قوی |
| پایه شیمیایی | لیگنوسولفونات | پلیکربوکسیلات، نفتالین یا ملامین سولفونات |
| کاهش آب | ۵ تا ۱۰٪ | ۲۰ تا ۳۵٪ یا بیشتر |
| روانی (اسلامپ) | متوسط (۸–۱۲ سانتیمتر) | بسیار زیاد (۱۸–۲۵ سانتیمتر) |
| افزایش مقاومت | حدود ۱۰٪ | تا ۴۰٪ |
| اثر بر گیرش | معمولاً دیرگیر | قابل تنظیم (زودگیر یا دیرگیر) |
| پایداری روانی | محدود | بالا، مخصوصاً در نوع پلیکربوکسیلات |
| کاربردها | بتنهای معمولی، پی و کفسازی | بتنهای پرمقاومت، خودتراکم، پیشساخته |
| هزینه نسبی | ارزانتر | گرانتر ولی اقتصادی در مصرف |
| اثر زیستمحیطی | بی اثر یا کم | کاهش مصرف سیمان و انرژی |
جمعبندی
روان کننده بتن و فوق روان کننده بتن هر دو برای بهبود کارایی، مقاومت و روانی بتن تولید شده اند، اما در قدرت عملکرد، ساختار و ترکیبات، و اثر نهایی بر بتن بسیار تفاوت دارند. اگر از بتن معمولی استفاده می کنید و اندازه پروژه کوچک است توصیه ما استفاده از روان کننده بتن می باشد. اما اگر پروژه بزرگ در دست دارید و دوام، مقاومت و کیفیت سطح بتن برای شما اولویت دارد، استفاده از فوق روانکننده بتن انتخابی حرفهای و مطمئن خواهد بود.


بدون دیدگاه